 |
| Οι κατηγορίες της φωνής |
Οπότε είναι λογικό τότε όταν έχουμε παραβίαση των αυτών κανόνων να μπορούμε να μιλάμε για δυσαρμονία.
Αυτό βέβαια ισχύει σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής. Η κατηγοριοποίηση της φωνής που είναι κομμάτι όχι απλά του τραγουδιστή ή της τέχνης, αλλά είναι η ίδια η φυσική αρμονική του ταυτότητα . Κάπως έτσι και μόνον τότε όταν έχουμε αυτήν την αποδοχή, μπορεί να γίνει αποδεκτό και κατανοητό το ότι η φωνή του ανθρώπου δεν μπορεί λοιπόν παρά να μην υπακούει σε αυτούς τους νόμους. Δεν μπορεί επίσης να μην ορίζεται από κάποιους τελικά νόμους. Τα κύματα της φωνής για παράδειγμα είναι ένα μάθημα που διδάσκεται στο μάθημα της φυσικής. Όλοι λίγο ως πολύ θα πρέπει κάτι να θυμούνται από αυτό. Δηλαδή τις λεγόμενες παλμικές κινήσεις που παράγονται από ένα κρουσμένο σώμα , και μεταφέρονται μέσω της ακοής στο ανθρώπινο αυτί μέσω του αέρα. Στο κενό όπου δεν υπάρχει αέρας δεν μπορεί από τους αυτούς φυσικούς νόμους να μεταδοθεί ήχος.
Σίγουρα στην πραγματική ζωή δεν είναι όμως πάντοτε απλά τα πράγματα, ή ακόμα καλύτερα ίσως τα απλά προς κατανόηση πράγματα, νε είναι δύσκολα από τον άνθρωπο ως προς την εφαρμογή τους. Έτσι λοιπόν στην περίπτωση της κατηγοριοποίησης της φωνής τα πράγματα στην πλειοψηφία τους δείχνουν θεωρητικά τουλάχιστον να είναι κάπως απλά και κάπως προσβάσιμα, στην πράξη όμως τείνουν ορισμένες φορές να εφαρμόζονται με δυσκολία και με λάθος εφαρμογή. Αυτή η λάθος εφαρμογή οφείλεται με την σειρά της στην μερική, και άλλες φορές ολική λάθος κατανόηση και αντίληψη των νόμων αυτών. Το κλασσικό τραγούδι, και όπως αυτό ευδοκίμησε και εφαρμόσθηκε στην εποχή του Μπελ Καντο έχει μια ιδιαιτερότητα όμως. Αυτή είναι η εξής. Ενώ όπως αναλύσαμε παραπάνω όλα δείχνουν ότι υπακούει με την σειρά του σε κάποιους νόμους της φύσης , ταυτόχρονα είναι σε ένα μεγάλο κομμάτι του, μια όχι και τόσο φυσική διαδικασία . Εδώ εντοπίζεται ίσως και το μεγαλύτερο πρόβλημα στην όλη κατανόηση, στην όλη διαδρομή αυτής της υπέρ φύσιν τέχνης. Σαφώς και υπακούει στους νόμους της φύσης, αλλά εδώ μιλάμε πλέον για μια υπέρβαση των νόμων αυτών. Δεν μπορεί να κατακτηθεί χωρίς τεχνική αντίληψη καλλιέργεια και υποδομή για παράδειγμα το άνω ντο 3 στην περίπτωση του τενόρου ή της σοπράνο.
Στο προηγούμενο κεφάλαιο έγινε εκτενής ανάλυση για την ύπαρξη και τεχνική των περασμάτων της φωνής. Επίσης ακόμα και στην περίπτωση που δεν υπερβεί κανείς τα περάσματα της φωνής του, είναι εκτεθειμένος σε ένα περιβάλλον που ευδοκιμούν σκληρές συνθήκες.
Είναι έως αδύνατον να αποκτήσει η φωνή ποιοτικά χαρακτηριστικά και αντοχή μαζί άνευ της καλλιέργειας έστω της μεσαίας περιοχής της φωνής, που δεν υπολείπεται σε τέχνη και δυσκολία από την υψηλή περιοχή σε πολλές κατηγορίες φωνής όπως για παράδειγμα στην περίπτωση ενός τενόρου, μιας σοπράνο. Η μεσαία περιοχή είναι το υπόβαθρο της υψηλής περιοχής. Ταυτόχρονα είναι η περιοχή που όσο και εάν φαίνεται να είναι προσβάσιμη σε όλους, κατά βάθος δεν είναι όσο αυτή φαίνεται, και αυτό γίνεται αντιληπτό από την διαφυγή αέρα που υπάρχει στην γλωττίδα και θέλει αρκετή τεχνική και ακουστική τριβή. Είναι αυτή η περιοχή που ταυτόχρονα έχει και όλες τις πιθανότητες να παρασύρει πιθανόν σε λάθος εκτίμηση για την κατηγοριοποίηση της κάθε φωνής τον κάθε τραγουδιστή, τον κάθε δάσκαλο, τον κάθε, τον κάθε διευθυντή, τον κάθε κριτικό, τον κάθε μουσικό, τον κάθε ακροατή.
Βέβαια εννοείται ότι, οι πιθανότητες αυτές ενεργοποιούνται ιδιαιτέρως στην περίπτωση που κάποιος δεν έχει την γνώση και την βιωματική εμπειρία του κλασσικού τραγουδιού, ή αλλιώς της σχολής που φέρει το όνομα παλιά Ιταλικής χολή τραγουδιού, η αλλιώς Μπελ Κάντο. Αυτό είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό και πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπ όψιν. Η σωστή κατηγοριοποίηση της φωνής είναι από ότι λοιπόν διαφαίνεται, το χωράφι το κατάλληλο που θα δεχθεί προς καλλιέργεια τον κατάλληλο καλό σπόρο. Είναι από τις πιο κρίσιμες στιγμές του υποψήφιου τραγουδιστή-τραγουδίστριας, που θα παίξουν καταλυτικό ρόλο για την μετέπειτα πορεία του. Ο κάθε τραγουδιστής θα έρθει αντιμέτωπος με τρία πράγματα. Την σωστή κατηγοριοποίηση της φωνής του, την σωστή εκμάθηση τεχνικής, και την σωστή έως αλάνθαστη εσωτερική όμως φωνή του. Αυτή η εσωτερική φωνή τώρα έχει να κάνει με την αντίληψη που διαθέτει, και σε όποιο ποσοστό αυτή μπορεί να λειτουργεί. Εάν έχει δεχτεί, διδαχτεί λάθος επιρροές, τότε πιθανόν να λειτουργεί όλο και σε λιγότερο ποσοστό.
Εάν η λάθος τεχνική κατάρτιση – καλλιέργεια είναι μείζον θέμα, η λάθος κατηγοριοποίηση της φωνής είναι ολέθριο πράγμα. Δεν μπορεί να λειτουργήσει στις περισσότερες των περιπτώσεων και η καλύτερη τεχνική. Μόνο σε κάποιες εξαιρέσεις, που συνήθως διαιρούνται σε δύο περιπτώσεις. Αυτές θα αναλυθούν παρακάτω.
Η μια είναι όταν υπάγονται στην παραβίαση της σωστής κατηγορίας, όπου φαινομενικά μπορεί κάποιος να τραγουδήσει κανείς στην λάθος κατηγορία φωνής, όμως στα σημεία προδίδεται εύκολα από ένα πολύ έμπειρο όμως αυτί. Επίσης δεν θα μπορέσει με επάρκεια να τραγουδήσει όλη την γκάμα ρεπερτορίου αυτής της φωνής για τον απλούστατο και κύριο λόγο ότι, η φωνή δεν θα αντέξει να το υποστηρίξει αυτό. Η άλλη περίπτωση είναι όταν από την φύση σε πολύ μεγάλο ποσοστό υπάρχει στον άνθρωπο διευρυμένο κατασκευαστικά φωνητικό υλικό, που μπορεί να του δώσει την δυνατότητα σε ένα ποσοστό, να έχει πρόσβαση σε ένα βαθμό ο οποίος και πάλι είναι περιορισμένος και δεν είναι στο σύνολο του επαρκής για να καλύψει όλη την γκάμα ρεπερτορίου μιας λεγόμενης μικτής φωνής. Δηλαδή εδώ μπορούμε να πούμε ότι αυτή η φωνή παρότι ακουστικά μπορεί να κατηγοριοποιηθούν στην επόμενη κατηγορία φωνής είτε προς τα κάτω είτε προς τα πάνω, και πάλι στα περάσματα θα είναι δυνατόν να προδοθεί σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό η πραγματική φύση της φωνής. Επίσης στην διαδρομή του ρεπερτορίου του θα μπορεί να προσδιορισθεί εάν η φωνή αποδίδει τα πραγματικά χαρακτηριστικά της με πιστότητα, με ευκρίνεια, και πάνω από όλα με ξεκούραση. Η ξεκούραση εδώ θα είναι το συνώνυμο, αλλά και η απόδειξη της ενεργητικής χαλάρωσης, εάν λειτουργεί, με πιο τρόπο, και σε πιο ποσοστό.
Ούτε στο 1%, δεν υπήρξε περίπτωση πραγματικής μικτής φωνής που να τραγουδήσει όλη την γκάμα δύο κατηγοριών φωνής. Αυτή η μικρή εξαίρεση λιγότερο του 1% που ανήκει στην κατηγορία των λεγόμενων φαινομένων, τραγούδησε ναι μεν κάποιο από το ρεπερτόριο μιας δεύτερης διαφορετικής κατηγορίας φωνής , σε ένα ηλικιακό όριο που ορίζεται ως πιθανή μετάβαση σε άλλη κατηγορία φωνής, και πάλι όχι όμως σε πλήρες περιβάλλον και με σιγουριά.
Αυτό που μετά σιγουριάς μπορούμε να πούμε εδώ, είναι ότι, η κατηγοριοποίηση της φωνής υπάγεται κάτω από έναν κανόνα, υπάγεται κάτω από τους νόμους της αρμονίας όλης της κτίσης, του σύμπαντος. Η μετέπειτα τεχνική καλλιέργεια που θα πάρει ο τραγουδιστής, υπάγεται ναι μεν πάλι κάτω από νόμους της φύσεως, αποτελεί όμως μια άλλη διαφορετική περίπτωση όπου, καλείται ο τραγουδιστής να περάσει με ασφάλεια την κόκκινη γραμμή, να κάνει μια υπέρβαση των γενικών αυτών νόμων, και να τους υπερβεί. Μιλάμε για την λεγόμενη υπέρβαση, πάνω από τους γενικούς κανόνες της φύσεως και αυτό πλησιάζει αυτό που ονομάζουμε ως υπερφυσικό. Υπέρ την φύση. Εκεί συναντάμε μια επόμενη διάσταση, που δεν είναι η αναίρεση της προηγούμενης, απλά είναι η συνέχεια της. Είναι κάτι σαν την εξέλιξη της. Αυτή είναι που συναντάται πάντοτε, σε όλους τους τομείς της ζωής, όλο και από λιγότερο έως ελάχιστο ποσοστό ανθρώπων. Υπάρχουν όμως και εδώ 100% προϋποθέσεις. Αυτό είναι κάτι το αναντίρρητο. Υπάρχουν και εδώ όμως πάλι νόμοι. Τίποτε τελικά δεν είναι αυθαίρετο, τίποτε δεν είναι ανεξέλεγκτο. Αυτοί είναι και οι λεγόμενοι υπέρ την φύση νόμοι.
Το τραγούδι, όπως και για παράδειγμα ο μαραθώνιος που καλείται να τερματίσει ένας μαραθωνοδρόμος, η άρση βαρών που κάνει σε επίπεδο κορυφής ένας αρσιβαρίστας, αλλά και πολλά άλλα, είναι δεδομένο, είναι σίγουρο, ότι δεν μπορούν να ενταχθούν ούτε στον μέσο όρο της καθημερινότητας, αλλά και ούτε και στο επόμενο στάδιο που είναι ο ειδικός απλά νόμος. Στον ειδικό νόμο εκεί κάτι ίσως ξεκινάει να φαίνεται, αλλά πρέπει να υπερβληθεί. Μιλάμε δηλαδή ουσιαστικά για ένα πολύ μικρό ποσοστό ίσως της κατηγορίας που απεικονίζεται συνήθως στο 5% και λιγότερο.
Στην εποχή που ξεκίνησε και αναπτύχθηκε αυτή η τέχνη έχουν ιστορικά καταμετρηθεί κατ εξαίρεση κάποια προβλήματα λάθος κατηγοριοποίησης φωνών τραγουδιστών - τραγουδιστριών. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η κατάταξη του μεγαλυτέρου ίσως Βαγκνέριου τενόρου του 19ου αιώνος Ζήν Ντε Ρεσκ σε βαρύτονο. Άλλο ένα παράδειγμα είναι η κατάταξη του πολύ φημισμένου τενόρου του 20ου αίωνος Λάουρι Βόλπι πάλι σε βαρύτονο! Στην εποχή όμως, ειδικά μετά τα μέσα του 20ου αιώνος μπορούμε να μιλήσουμε για μια πολύ μεγαλύτερη, πάλι όμως κατ εξαίρεση λάθος κατηγοριοποίηση φωνών, ειδικά στην επαγγελματική κατηγορία. Στην δε απλή περίπτωση απλών και όχι φτασμένων η λαοπρόβλητων καλλιτεχνών εκεί μπορούμε μετά σιγουριάς να μιλήσουμε πλέον για μικρή επιδημία. Πριν δούμε και τους λόγους που δημιουργούν αυτήν την κατάσταση, να δούμε λίγο τις βασικές κατηγορίες φωνής, οι οποίες βέβαια υποδιαιρούνται σε αρκετές υποκατηγορίες στην μια και αυτή βασική κατηγορία.
Γυναικείες φωνές
Κοντράλτο-Άλτο. Είναι η πιο βαριά γυναικεία φωνή. Έχει συνήθως έκταση από το φά2 μέχρι και το φα3-σόλ3. Παρ όλα αυτά η φωνή της έχει σαφήνεια σε όλην σχεδόν την έκταση και όταν έχει σωστά καλλιεργηθεί, παρουσιάζει πολλή ωραία ευστροφία. Είναι η φωνή που ειδικά σήμερα, αρκετά σπάνια συναντάται.
Μέτζο-σοπράνο. Ονομάζεται και μεσόφωνος. Στην διαδρομή της Παλίας Ιταλικής σχολής υπήρξαν φωνές που κατατάχθηκαν ενδιάμεσα της Κοντράλτο και Μέτζο Σοπράνο που ονομάσθηκαν Μέτζο Κοντράλτο. Αυτή η κατηγορία αντιπροσωπεύτηκε από γυναίκες οι οποίες είχαν άκρως καλλιεργημένο τεχνικό επίπεδο. Σήμερα σπανίζει αυτό όμως. Η Μέτζο Σοπράνο είναι η κατηγορία μεταξύ Σοπράνο και Κοντράλτο. Πλησιάζει πάρα πολύ την φωνή της λεγόμενης Δραματικής Σοπράνο, σε βαθμό όπου πολλές φορές γίνεται σύγχυση. Το πιο σύνηθες λάθος είναι ότι, ειδικά η Δραματική σοπράνο κατατάσσεται στην κατηγορία και στο καθαρό ρεπερτόριο της Μέτζο Σοπράνο και όχι τόσο η Μέτζο στην κατηγορία της Δραματικής σοπράνο. Αυτό εύκολα όμως όπως ανέφερα παραπάνω, εντοπίζεται από ένα καλλιεργημένο μουσικά, κυρίως όμως τεχνικά με την ειδική έννοια του όρου αυτί. Έχουν φαινομενικά κοινό ρεπερτόριο, όμως στην πραγματικότητα το αντιπροσωπευτικό ρεπερτόριο για μια καθαρή Μέτζο, διαφέρει κατά πολύ από το ρεπερτόριο μιας Δραματικής σοπράνο. Επίσης τα κέντρα της Μέτζο διαφέρουν ως προς το γέμισμα και τα χρώματα σε σχέση με την Δραματική σοπράνο, και ταυτόχρονα τα περάσματα της φωνής στην πάνω περιοχή δίνουν εντελώς διαφορετικό ποιοτικά ηχητικό αποτέλεσμα. Το πέρασμα στην Μέτζο ξεκινάει να φαίνεται αισθητό στο Ντο φυσικό, μια οκτάβα κάτω από εκεί που λειτουργεί στην φωνή του βαρύτονου. Στο πέρασμα του άνω Μι- Φα είναι άλλο εντελώς το ηχόχρωμα.
Σοπράνο. Είναι η λεγόμενη υψίφωνος. Είναι μια φωνή με αρκετές
υποκατηγορίες όπως, Δραματική Σοπράνο, Λυρική, Κολορατούρα, Λετζέρο κτλ. Έχει συνήθως έκταση δύο και κάτι οκτάβες. Έχει πλούσιο ρεπερτόριο. Η περιοχή που αρχίζει να δίνει την μεταφορά στην κεφαλική φωνή είναι το άνω Ρέ, με καθαρό πέρασμα από το Φα και πάνω.
Ανδρικές φωνές
Μπάσος. Ονομάζεται και βαθύφωνος. Είναι από τις πιο σπάνιες φωνές σήμερα στην κυκλοφορία όπως συμβαίνει περίπου και με την γυναικεία Κοντράλτο. Αυτό συμβαίνει όχι λόγους Φύσεως, αλλά ξεκάθαρα για λόγους ελλειπούσης ή λάθος εκπαίδευσης. Τείνει ο πραγματικός μπάσσος να είναι δυσεύρετος σήμερα. Παρουσιάζει μετά τον τενόρο, την δυσκολότερη φωνή προς καλλιέργεια. Συνήθως συγχέεται με τον δραματικό βαρύτονο αλλά και εδώ κυριαρχούν στοιχειώδεις διαφορές. Και εδώ υποδιαιρείται στις εξής υποκατηγορίες. Μπασοβαρύτονος, Λυρικός η ελαφρύς μπάσος, Μπάσος βαρύς ή δραματικός. Η φωνή εδώ μεταβαίνει πάλι σε κεφαλική ως εξής. Στον Μπασοβαρύτονο συνήθως από το κάτω σολ, Στον χαμηλό η δραματικό Μπάσο από Φα, και στον Λυρικό Μπάσο συνήθως από το Φα#.
Βαρύτονος. Είναι η μέση και πιο εύκολη φωνή προς εκπαίδευση από την φύση της. Εδώ υπάρχει η υποκατηγορία του Λυρικού η ελαφριού Βαρυτόνου, και του δραματικού Βαρυτόνου. Πολλές φορές μπερδεύεται με τον δραματικό τενόρο επειδή είναι πολύ κοντά τα περάσματα της φωνής, όμως στον πάνω Φα υπάρχει άλλο εντελώς ηχόχρωμα, για το έμπειρο αυτί πάντοτε.
Τενόρος.Είναι ο λεγόμενος οξύφωνος. Είναι η πιο δύσκολη φωνή προς καλλιέργεια, η πιο ευαίσθητη και με την λιγότερη μακροβιότητα. Ταυτόχρονα είναι και η πιο δυσεύρετη σε ολοκληρωμένο τεχνικό επίπεδο σήμερα. Έχει αρκετές υποκατηγορίες. Αυτές είναι ο κόντρα Τενόρος, ο λυρικός τενόρος, ο λυρικολετζέρος Τενόρος, ο λυρικοδραματικός Τενόρος, ο δραματικός Τενόρος. Παρ όλα αυτά παλιοί δάσκαλοι θεωρούσαν ότι είναι στατιστικά περίπου εννέα οι υποκατηγορίες αυτής της φωνής. Όντως επειδή σε όλες τις φωνές συντρέχουν και λόγοι ανατομικοί (μιλάμε για τους φυσικούς νόμους εδώ), στην κατηγορία του τενόρου λόγο της περιοχής που καταλαμβάνει η έκταση της φωνής, είναι εύκολο να δημιουργηθούν από την χρήση συνήθως πολλά προβλήματα. Εδώ κυριαρχεί η κεφαλική φωνή, που ξεκινά συνήθως από το πάνω ντο και μετά, και φαίνονται ξεκάθαρα τα περάσματα του πάνω Φα. Πρέπει να υπάρχει τέλεια σύνδεση της μεσαίας φωνής με την κεφαλική φωνή, πράγμα αρκετά δύσκολο, και συνήθως απαιτείται πολυετής καλλιέργεια. Είναι η φωνή που δεν μπορεί να κρύψει τις ατέλειες και τις ελλείψεις σε τεχνικό καθαρά επίπεδο, και λόγω της δύσκολης καλλιέργειας που απαιτεί, οδηγεί συνήθως σε λάθος συμπεράσματα προς την κατάταξη της πάντοτε προς χαμηλότερα στην περιοχή του βαρύτονου, ειδικά στον δραματικό Τενόρο, που βέβαια χαρακτηρίζεται ως ένα ολέθριο λάθος. Για αυτό λέγεται όπως και στην φωνή του μπάσου ότι είναι πολύ δύσκολο σήμερα να βρεις δραματικό ολοκληρωμένο Τενόρο. Παρακάτω ακολουθούν οι κυριότερες από τις αιτίες που οδηγούν τις περισσότερες φορές στην λάθος κατανόηση, ακρόαση, στην λάθος κατάταξη της φωνής.
Αιτίες που οδηγούν στην Λάθος κατάταξη της φωνής.
1) Πρώτο και κυριότερο είναι η παντελής έλλειψη σωστής ακροατικής και όχι απλά ακουστικής-μουσικής ικανότητας του δασκάλου η κριτού αλλά και του ίδιου τραγουδιστή. Ακόμα πιο αληθές θα ήταν να πούμε έλλειψη, παιδείας και σωστής εκπαίδευσης στην παλιά Ιταλική σχολή. Υπάρχουν πάρα πολλές προεκτάσεις εδώ.
2)Λανθασμένη πίεση στο κατέβασμα του λάρυγγα μέσω της πίεσης της ρίζας της γλωσσας, με αποτέλεσμα να βαραίνει ο ήχος με λάθος βέβαια ηχοχρώματα και με πιέσεις.
3)Αποσυμπίεση, λανθασμένο ανέβασμα προς τα επάνω του λάρυγγα και στένεμα της όλης φωνητικής οδού.
4) Έλλειψη σωστής η επαρκούς στήριξη του κορμού και όχι της φωνής.
5) Συμπίεση και μπλοκάρισμα της όλης αυχενικής περιοχής, και των μυών του λάρυγγα, του προσώπου.
6) Απουσία, λανθασμένη, ή μη επαρκής γνώση του αναπνευστικού συντονισμού, επί της στήριξης του κορμού. (Apoggio ).
7) Λαρυγγοφαριγγική παλινδρόμηση, κλασική παλινδρόμηση του στομάχου. Διαπερατότητα του στομάχου, διαπερατότητα του εντέρου.
8) Υπερφορτωμένο από βαριά γεύματα στομάχι, με δυσκολία πεπτική, μαζί με χρόνια κόπωση του οργανισμού ή με ξενύχτι με καταχρήσεις, χρόνια δυσκοιλιότητα.
9) Πολύωρη λάθος στάση σε υπολογιστή.
10) Λάθος διατροφικό μοντέλο που παράγει αλλεργικές αντιδράσεις.
11) Έκθεση σε χρόνιο πιεστικό και στρεσογόνο περιβάλλον, σφιχτό ηλιακό πλέγμα.
12)Λάθος μουσικά ακούσματα, με λάθος εκπαιδευμένες φωνές. Υπερβολική αίσθηση του ήχου στην ακοή του τραγουδιστή.
Μπορεί εδώ να αντιληφθεί κανείς ότι, το κλασσικό τραγούδι είναι μια διαδικασία που εμπλέκονται πάρα πολλοί παράγοντες, και όσο απλό και εάν είναι η φαίνεται για κάποιους, που βέβαια αυτό αποτελεί την εξαίρεση, είναι ένα πολυσύνθετο πράγμα.
Λύση των προβλημάτων της λάθος κατάταξης της φωνής.
1) Επιλογή Δασκάλου με ανεπτυγμένη ακροατική εμπειρία, βαθιά γνώση του μηχανισμού της φωνής, κυρίως όμως του τεχνικού περιβάλλοντος που παρέχει η παλιά Ιταλική σχολή η αλλιώς Μπέλ Κάντο( Διάκριση ανοικτού και σκούρου τόνου σε σχέση με την ανοιχτή και κλειστή φωνή, περάσματα φωνής, ανοιχτός λαιμός, κατέβασμα του λάρυγγα, κτλ.). Πολλές φορές ο φτασμένος τραγουδιστής, όσο καλλιεργημένος φωνητικά και να είναι, μπορεί να καταλήξει σε επισφαλή συμπεράσματα, γιατί κυρίως ασχολήθηκε με την καλλιέργεια ανάπτυξη και εμπειρία μόνο του μοντέλου της δικιάς του φωνής. Επίσης και πολλοί κριτικοί, ακόμα και διευθυντές ορχήστρας έχουν μεγάλη πιθανότητα να βρεθούν στην λάθος πλευρά. Για παράδειγμα έχουμε ειδικά στην κατηγορία του τενόρου αλλά και σε γυναικείες φωνές, ανατομικές περιπτώσεις όπως για παράδειγμα μεγάλο θώρακα και πνεύμονες, και συγχρόνως λεπτές χορδές. Και το αντίστροφο. Ισχυρές χορδές με ασθενικούς πνεύμονες. Εκεί καλείται να επέμβει ο γνώστης δάσκαλος, για να επιφέρει εξισορρόπηση αυτών των καταστάσεων μέσω ειδικών ασκήσεων, και μετέπειτα σωστή μετάβαση στη υποκατηγορία της ίδιας πλέον κατηγορίας φωνής, επιλέγοντας το κατάλληλο ρεπερτόριο . Όλες οι λάθος τεχνικές εφαρμογές, προσφέρουν εντελώς διαφορετικό, λάθος ακουστικό αποτέλεσμα, ήχο.
2) Εάν δεν έχει γίνει σωστή εκπαίδευση και βίωση του σωστού κατεβάσματος του λάρυγγα που τρόπον τινά, κάποια στιγμή πρέπει να ακολουθεί τον νόμο της βαρύτητας, φαρδαίνει και βαραίνει ο ήχος με αποτέλεσμα να νομίζεται ότι ο τραγουδιστής ανήκει σε πιο χαμηλή κατηγορία. Απαιτούνται ασκήσεις διαστημάτων δευτέρας, και τρίτης.
3) Το ανέβασμα του λάρυγγα που συνήθως συνοδεύεται με στένεμα της στοματικής-φαρυγγικής-λαρυγγικής κοιλότητας, είναι η λεγόμενη ελαφριά σχολή τραγουδιού, που στην προκειμένη περίπτωση είναι κάτι σαν ξεθεμελίωμα της φωνής σε τεχνικούς όρους. Υπάρχει παντελής απώλεια αναπνευστικού συντονισμού. Εδώ ανεβαίνει συνήθως σε υψηλότερη κατηγορία ο τραγουδιστής.
4) Η προβληματική στήριξη του κορμού που είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο, δημιουργεί φαύλο κύκλο συμπιέσεων, σφιξιμάτων στην όλη περιοχή του κορμού, στην περιοχή του λάρυγγα, που επηρεάζουν πάρα πολύ τον τόνο της φωνής. Επίσης δυσχεραίνει την αναπνευστική διαχείριση του αέρα. Δημιουργεί κατά βάθος πολλές φορές λάθος αντίληψη, και επηρεάζει πολλές φορές την ακροατική ικανότητα. Αποκατάσταση με ειδικές τεχνικές επί του σώματος. Βλέπε αρθρο ……
5) Αποσυμπίεση της φωνητικής περιοχής μέσω χειρομαλάξεων, ασκήσεων με έρεισμα νευροκινητικής-νευροφυσιολογίας ( Τεχνική Αλεξάντερ, Φέλντενκραις κα.). Κυριοτέρως όμως, επίτευξη μόνιμης αποκατάστασης της όλης περιοχής, μέσω της ανάταξης του Ατλα, δηλ. του πρώτου αυχενικού επί του δευτέρου , του λεγόμενου Άξονα.
6) Για να επιτευχθεί ο αναπνευστικός συντονισμός, μεγάλη βοήθεια προσφέρει η σωστή, άνετη στήριξη του κορμού. Πρέπει να διδαχθεί η κίνηση και συνέργεια των κινήσεων όλων των μυών που εμπλέκονται (Apoggio). Κυρίως η σχέση κοιλιακών με τους πίσω οσφυϊκούς μυς. Στόχος είναι η επίτευξη του ανεμπόδιστου κατεβάσματος του διαφράγματος, με συνέπεια να υπάρξει αποσυμπίεση όλου του μηχανισμού, κυρίως όμως της άνω περιοχής του κορμού. Τότε και μόνον τότε μπορούν με σαφήνεια να εκτελεστούν οι μουσικές φράσεις , τοποθετημένες στην φυσική τους προδιαγραφή, χωρίς καμία λάθος τροποποίηση του τόνου.
7)Η οποιαδήποτε παλινδρόμηση και διαφυγή οξέων μπορεί να αλλοιώσει δραματικά και την καλύτερη ποιότητα φωνής, και να αποπροσανατολίσει πολλούς ειδικούς. Απαιτείται μεγάλη ακροατική εμπειρία. Η λύση του προβλήματος συνίσταται απόλυτα, τεράστιο ρόλο παίζει η εξειδικευμένη διατροφή, δεν μπορεί όμως να αναπτυχθεί εδώ, γιατί αποτελεί ένα ολόκληρο, μείζον κεφάλαιο.
8) Το υπερφορτωμένο από βαριά γεύματα στομάχι, μαζί με την πεπτική δυσκολία, και η χρόνια κόπωση του οργανισμού, το ξενύχτι με καταχρήσεις, και η χρόνια δυσκοιλιότητα, μπορούν και αυτά με την σειρά τους να αλλοιώσουν σε μεγάλο βαθμό το ηχόχρωμα της φωνής. Είναι πολλές φορές εύκολη η παγίδα της κατηγοριοποίησης σε πιο χαμηλή κατηγορία φωνής. Απαιτείται η καλύτερη όσο το δυνατό προσέγγιση στον κάθε άνθρωπο διαφορετικά. Είναι θέμα που χρήζει από ένα σημείο και έπειτα μεγάλης προσοχής.
9) Η πολύωρη λάθος θέση σε υπολογιστή μπορεί να φέρει όλα τα αντίθετα, όλα τα ανεπιθύμητα, μάλλον ολέθρια μπλοκαρίσματα στην περιοχή του αυχένα όπου φιλοξενείται ο λάρυγγας. Ισχύει ότι αναπτύχθηκε παραπάνω. Μπορεί να μπλοκάρει όλος ο μηχανισμός, και να στενέψει όλη η περιοχή του λαιμού. Προτείνεται χρήση με μέτρο, και εκμάθηση σωστής θέσης με ταυτόχρονη αποσυμπίεση του όλου κορμού. Στην ουσία ότι απαιτείται στην όρθια ιδανική θέση ενός τραγουδιστή.
10) Οι αλλεργικές αντιδράσεις που μπορούν να πυροδοτηθούν και να αναπτυχθούν με ένα λάθος μοντέλο διατροφής δεν είναι λίγες. Στη ουσία μιλάμε πλέον για φλεγμονώδεις καταστάσεις του οργανισμού που μαζί με το στρες, μπορούν να αλλοιώσουν πλήρως την φωνή ενός ανθρώπου. Ένα παράδειγμα θα μπορούσε να είναι το άσμα, και η αλλεργική ρινίτιδα. Ταυτόχρονα το σωστό για τον κάθε άνθρωπο μοντέλο διατροφής, είναι αυτό που θα βοηθήσει τα μέγιστα στην όποια παλινδρόμηση του οργανισμού που οι στατιστικές αν είναι σωστές μιλάνε για πάνω από το 50% των τραγουδιστών .
11) Η βίωση του έντονου και χρόνιου στρες, δημιουργεί πάρα πολλά προβλήματα. Φέρνει κατά αρχήν στον τραγουδιστή αδυναμία συγκέντρωσης, μα κυρίως επηρεάζει τα τονιαία διαστήματα της φωνής μέσω της λανθασμένης ακρόασης, που είναι ταυτόχρονα η κατάληξη των διαφόρων σφιξιμάτων. Συνεργάζεται και κινητοποιεί όλους τους παρά πάνω μηχανισμούς. Εάν μπλοκάρει το ηλιακό πλέγμα τότε έχουμε δυσκολία και αφύσικο σφίξιμο στον λάρυγγα, με αποτέλεσμα να μην κλείνει σωστά η γλωττίδα που φιλοξενεί τις φωνητικές χορδές. Αυτό ως αποτέλεσμα φέρνει απίστευτες δυσκολίες ειδικά στην πάνω περιοχή, αλλά και στην μεσαία περιοχή. Είναι ένας από τους λόγους πού δεν συνίσταται η προς τα έξω, πίεση της στομαχικής διαφραγματικής φωνής, οπότε σοφά στην παλιά Ιταλική σχολή τραγουδιού, επικρατεί η λεγόμενη πλευροδιαφραγματική αναπνοή, και όχι η στομαχική. Το αποτέλεσμα και εδώ μετά από καιρό, είναι το λάθος και μη υγιές φάρδεμα της φωνής και η μη αίσθηση του ήχου, που μπορεί να οδηγήσει στην λανθασμένη μετάβαση προς την κατώτερη κατηγορία φωνής.
12) Τα λάθος μουσικά ακούσματα επιφέρουν λάθος ερεθίσματα στο αυτί και στον εγκέφαλο του τραγουδιστή δημιουργούν πολύ άσχημες μνήμες, που είναι ότι χειρότερο. Δεν λειτουργεί σωστά η αντίληψη. Νεκρώνεται η συνείδηση, και δεν λειτουργούν τα αυτιά του εσωτερικού μας εαυτού. Υπάρχει δυσχέρεια στην ακρόαση του προσωπικού μας υλικού. Δεν μπορούμε να γνωρίσουμε το υλικό που διαθέτουμε, και δυσχεραίνεται παντελώς η κατανόηση της όποιας έστω τεχνικής. Ταξιδεύει ο τραγουδιστής χωρίς πυξίδα προς άγνωστη κατεύθυνση. Όταν έχουμε έντονο τον ήχο στα αυτιά μας είναι σίγουρο κατά αρχή ότι δεν ταξιδεύει ο ήχος προς τα έξω. Είναι μια πολύ μεγάλη παγίδα. Ταυτόχρονα είναι η αφετηρία για πολλαπλά είδη σφιξιμάτων, που κύρια αιτία έχουν την παντελή έλλειψη αναπνευστικής διαχείρισης του αέρα. Ο αέρας πρέπει να συγκρατείται χαμηλά. Στην εποχή του Μπέλ Κάντο μιλούσαν για αδυναμία σύνδεσης του ήχου με το σώμα. Διδασκόταν η αντανακλαστική αναπνοή που επιφέρει ενεργητική χαλάρωση, διάταση, και υπήρχε έντονη η αίσθηση της αγωγιμότητας του ήχου στο σώμα. Πάλι εδώ μιλάμε για αλλοιωμένη φωνή.
Σαν συμπέρασμα το μόνο που μπορούμε να πούμε πώς η σωστή λειτουργία της φωνής είναι μια πολύπλοκη, πολυεπίπεδη κατά βάθος διαδικασία. Από την άλλη είναι ότι πιο θεμελιώδες στην τέχνη αυτή, για την διασφάλιση της πορείας του καλλιτέχνη. Σε ορισμένους ανθρώπους τα πράγματα είναι κάπως πιο εύκολα, αλλά σε ορισμένους είναι κάπως πιο δύσκολα. Η οποιαδήποτε παραβίαση και λάθος μετάβαση της φωνής σε λάθος κατηγορία, αντιβαίνει αναλλοίωτους φυσικούς νόμους. Δυστυχώς όταν η φύση παραβιάζεται υπάρχει κόστος. Όποιος δεν είναι μυημένος, και όχι απλά μόνο γνώστης στην παλιά Ιταλική σχολή του Μπέλ Κάντο, και επίσης στα ακούσματα αυτής, έχει τις πιθανότητες να βρεθεί μπροστά σε μεγάλα διλήμματα ως προς την κατάταξη της φωνής. Απαιτείται εμπειρία, απαιτείται γνώση, απαιτείται χάρισμα. Σε πολλές περιπτώσεις η κατάταξη της φωνής μοιάζει με έναν λαβύρινθο στον μη γνώστη της τέχνης. Το τίμημα είναι πολύ μεγάλο για τον τραγουδιστή. Το λάθος θα τον κυνηγάει σε όλη του την ζωή, εάν μπορέσει βέβαια να κρατήσει την φωνή του και δεν την καταστρέψει. Ο Μόρελ Μακενζυ, ένας απο τους πιο διάσημους λαρυγγολόγους που γνώριζε την σχολή και παρακολουθούσε αρκετούς μεγάλους τραγουδιστές κατά τον 20ο αιώνα, υποστήριζε ότι όσο είναι δυνατόν να μεταθέσει κότσυφα εις τέτιγγα, άλλο τόσο είναι δυνατόν να μεταπλάσει τον βαρύτονο σε τενόρο! Είναι πολλοί οι τραγουδιστές στη ιστορία που δεν γνώρισαν τη πραγματική τους φωνή, και από ότι δείχνουν τα πράγματα θα συνεχίσουν να είναι. Στη Ιταλία μέχρι και το μεσοπόλεμο, οι περισσότεροι μαέστροι ορχήστρας ήξεραν και από τραγούδι. Επίσης πολλοί παλαιοί δάσκαλοι, θεωρούσαν ότι πλέον δεν υπάρχει, δηλαδή δεν ακούγεται πλέον πραγματικός τενόρος. Κλείνοντας για να το επιβεβαιώσω αυτό μέσα από την μεγάλη παράδοση της σχολής αυτής κρίνω ωφέλιμο να αναφέρω κάτι παρεμφερές από μια συνέντευξη της κορυφαίας μέτζο Κοντράλτο, και μετέπειτα ταυτόχρονα πολύ μεγάλης δασκάλας του Μπέλ Κάντο, Παυλίνα Βιαρντώ, κόρη της μεγαλύτερης μουσικής τραγουδιστικής οικογένειας της Ευρώπης, κόρη του Μάνουελ Γκαρσία του 1ου. Συνέστησε σε μια ερωταπόκριση της σε έναν τραγουδιστή το εξής. Να μάθεις να τραγουδάς, να μάθεις να τραγουδάς, να μάθεις να τραγουδάς! Ο τραγουδιστής ερώτησε ποιους συνθέτες πρέπει να μάθουμε να τραγουδάμε έτσι ώστε, να διαφυλαχθεί η σχολή του όμορφου αυτού τραγουδίσματος? Η απάντηση ήρθε με δάκρυα και ήταν η εξής. Μα πόσους από αυτούς τους συνθέτες σήμερα ξέρεις να μπορούν να τραγουδήσουν? Από τη άλλη πλευρά τι θα γίνει με τον εκπαιδευτή της φωνής που θέτει τον εαυτό του ως δάσκαλο και ως δασκάλα? Μπορώ να βάλω και τις δύο κατηγορίες αυτές μαζί, και να μετρήσω με πιθανότητες στα δάκτυλα του ενός χεριού τις θλιβερές καταστάσεις που θα ακολουθήσουν.
